Поэтический перевод с татарского языка стихотврения величайшего классика советской фронтовой лирики Мусы Джалиля.
(Перевод выполнен в соавторстве с Верой Олейниковой ещё "в незапамятные времена". Большая поэтическая часть работы над ним принадлежит перу Олейниковой).
В татарском ауле, который людьми
Серебряной Горкой зовётся, однажды
Подтаявший снег на исходе зимы
Наполнил поля, что томились от жажды.
Резвилась, играя в снежки, ребятня,
И кто-то из них предложил: «А давайте
Снегурочку вылепим!» - Целых полдня
Трудились они, и решили, что хватит,
Снегурочка вышла на диво! Игра
Закончилась, все охладели к забаве,
Стемнело, домой нам давно уж пора!
И все разбежались, Снегурку оставив.
А ночью Снегурку апрельской порой
Лелеял, ласкал, обдувал южный ветер.
Шептал ей, что Солнце - единый герой,
Отважный и гордый на всём белом свете.
«Не знаешь – ей ветер в тиши говорил, -
Ты Солнца, а это батыр всем известный,
Он миру бескрайнему свет подарил,
Шлёт людям свои он лучи в час рассветный».
А девушка только смеялась в ответ:
«Зачем же мне Солнце с горячей порою?
Я снежная, мне до любви дела нет,
И мне не ужиться со жгучим героем.
В груди его сердце горячее. Но,
Исчадье зимы, холодна я душою.
Я сердцем свободна, и мне всё равно,
Пускай ваш герой сам приходит за мною».
Когда же настал вслед за ночью рассвет,
То Солнце всей мощью своей воспылало,
Над лесом плывя, и весенний букет
Из жарких лучей своих сверху бросало.
На солнце Снегурочка взгляд подняла,
И дрогнуло сердце, объятое страстью,
От Солнца глаза отвести не могла
В восторге, и вдруг стала таять от счастья.
К любимому Солнцу всем сердцем стремясь,
Она безрассудно раскрыла объятья,
А Солнце-батыр, ощутив свою власть,
Целуя, лишил её снежного платья.
В любимом своём растворилась она,
От жара любви истекая слезами,
Любой стихотворец воспел бы сполна
Великое чувство своими стихами.
Последняя капля сквозь землю прошла,
А утром – о чудо! На месте том самом
Росток появился! Огнём расцвела
Герань ярко-красная! К солнцу упрямо
Она потянулась. С тех пор на земле
Любовь разливается вешней водою,
Цветком, как огнём, расцветая во мгле,
Чаруя и мой сон тюремной весною.
Кар кызы
Муса Җәлил
|
Кышкы бер җиләс кояшлы кондә,
Авылның данлы «Көмеш тавында».
Эрер-эремәс соңгы кар җирдә
Күз яшен сыгып яткан чагында,
Шаян балалар карда тәгәрәп
Һәм кар атышып уйнап туйдылар.
Шуннан җыйнаулап, карны әвәләп,
Бер кыз сурәте ясап куйдылар.
Кич булды, салкын карны катырды,
Балалар арды һәм иректеләр.
Кар кызын тауда ялгыз калдырып,
Җылы өйләргә кайтып киттеләр.
Төн буе, кызны иркәләп, назлап,
Исте көньяктан апрель җилләре,
Батыр кояшны һәм язны мактап,
Җил кызга серле әкият сөйләде:
«Син әле, диде, белмисең безнең
Ут тәнле, кайнар Кояш батырны;
Таң кала һәркем күреп ал йөзен,
Яндыра җирне аның ялкыны».
Кыз әйтте, көлеп: «Кояшыгызга
Һәм языгызга һич китми исем,
Нәрсә ул ялкын карга һәм бозга,
Карбикә белми мәхәббәт хисен.
Мин мәңге салкын, юк миндә ялкын,
Мин кыш иркәсе, әллә белмисең?
Мин боз йөрәкле, миңа кирәкми,
Теләсә Кояш үзе баш исен!»
Таң атты, Кояш көчле, ялкынлы,
Чыкты елмаеп урман артыннан.
Кар кызын ымлап язга чакырды,
Тапшырды букет нурдан, ялкыннан.
Кар кызы, кинәт карап, ымсынды,
Ярсытты аны бу көләч иртә.
Сөю ул шундый, серле, тылсымлы,
Боз йөрәкне дә үбеп эретә.
Карбикә ярсып язга ашкынды,
Ул гашыйк булды көчле Кояшка.
Кузгатты җилләр язгы ташкынны,
Кудылар бозны яз килгән якка.
Кояш кар кызын назлый, иркәли,
Яндыра аны кайнар кочагы.
Иелеп үпте ул Карбикәне,
Тартты үзенә бозлы көч аны.
Һәм кинәт кызның боз канлы ирнен
Сихерле яшрен ялкын көйдерде.
Кыз, бар хисләрен Кояшка биреп,
Гөрләвек булып гөрләп йөгерде.
Кызның йөзеннән тама тамчылар,
Бу — аның кайнар сөю яшьләре,
Ул елый, сөю язын каршылап,
Сүтелә җилдән көмеш чәчләре.
Кайда боз канлы мәгърур кар кызы?
Акты сөйгәне куенында эреп.
Сөю һәм яшьлек утын кабызып
Ага ул, җырлап, шашып, тилереп.
Ул тынды узган яшь гомер төсле,
Тик соңгы яше җирне чылатты.
Кыз җырлап аккан җирдә гөл үсте,
Ул Кояш төсле ал чәчәк атты.
Мәхәббәт, мине иркәм куенында
Эрет, хисләрем ташып аксыннар.
Сөю сугарган гомрем юлында
Гөлләр таң төсле чәчәк атсыннар. | |
Главная 
